3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla HAK-İŞ Konfederasyonu ile Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’nun birlikte düzenlediği “Engelliler ile Birlikte Yaşama Kültürü İş Dünyası Farkında” toplantısı, 1 Aralık 2016 tarihinde Ankara’da gerçekleştirildi.

Toplantıya Genel Başkanımız Mahmut Arslan, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Genel Başkanı Yusuf Çelebi, Genel Başkan Yardımcımız Mustafa Toruntay, Genel Sekreterimiz Dr. Osman Yıldız, Ak Parti Erzincan Milletvekili Serkan Bayram, HAK-İŞ’e bağlı sendikalarımızın başkan ve yöneticileri ile birlikte Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’nun yöneticileri, temsilcileri, basın mensupları ve çok sayıda engelli katıldı.

ARSLAN: “ENGELLİ OLARAK SÜRDÜRÜLEN YAŞAM İNSANCA BİR YAŞAMDIR”

Toplantıda konuşan Genel Başkanımız Mahmut Arslan, “Ülke nüfusunun ciddiye alınması gereken bir oranını teşkil eden engellilerin, insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşama uyumunu kolaylaştırmak için olanak yaratmak önemli bir toplumsal ve kamusal görevdir” dedi.

Engelli olarak sürdürülen yaşamın insanca bir yaşam olduğunun unutulmaması gerektiğini ifade eden Arslan, “HAK-İŞ olarak ülkemizde; engellilerin çalışma hayatına katılımını sağlamayı, ayrımcılıktan uzak, engellinin insan hak ve özgürlüklerine, sosyal güvencesine sahip çıkacak bir yapının oluşturulması gerektiğini vurguluyoruz. İnsanlar arasındaki ayrımı hiçbir zaman kabul etmedik, etmeyeceğiz” diye konuştu.

HAK-İŞ olarak 15 Temmuz darbe girişimin karşı en önde yer alan, kahramanlığı ile mücadelesi ile herkese örnek olan bir örgüt olmanın gururunu yaşadıklarını belirten Arslan, bu süreçte, tüm teşkilatın üstüne düşeni fazlasıyla yerine getirdiğini ve özellikle HAK-İŞ Engelliler Komitesinin, 15 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde çadır kurarak istiklal ve istikbal mücadelesinde meydanları terk etmediğini hatırlattı.

Arslan, “Aldığımız karar gereği, her toplantıda 15 Temmuz Darbe Girişimine vurgu yapıyoruz. 15 Temmuz Darbe Girişiminin gerçekleştirildiği dakikalarda teşkilatımızdaki diğer herkes gibi engelli arkadaşlarımız da durumlarını hiçe sayarak sokaklara inmiş ve darbe girişiminin her anına tanıklık etmiştir. Teşkilatımızda şehitlerimiz ve yaralılarımız olmuştur. Türkiye olarak 2. Kurtuluş Savaşı’nı yaşadığımız bu olayı unutmadık, unutturmayacağız” şeklinde konuştu.

ARSLAN, İŞ DÜNYASINDA ENGELLİ KOTALARININ ARTIRILMASIN TALEP ETTİ

Engellilerin, işgücü piyasasına girişlerinde ve işe devamlarında yaşadıkları sorunları bildiklerini ve çözülmesi için gerekli hassasiyeti ve çabayı gösterdiklerini vurgulayan Arslan, şunları kaydetti: “HAK-İŞ olarak, engellilerin sesini duyurmak için sendikal mücadelede yer almaları gerektiğine inanıyoruz ve bunun için üye sendikalarımız ile birlikte etkin çalışmalar yürütüyoruz. Toplu iş sözleşmelerine engellilerimize yönelik maddeler ekliyoruz. Bu bağlamda, HAK-İŞ olarak; engelli bireylerin toplumsal yaşama tam katılımın önündeki her türlü engelin kaldırılmasını ve eşitlik ilkesi gereğince yaşamın tüm alanlarında desteklenmelerini talep ediyoruz. Mesleki eğitim kurslarının ve istihdam imkânlarının engellilere yönelik olarak düzenlenmesini ve daha etkin kullanılmasını talep ediyoruz. Engellilerin durumlarına göre uygun işlere yerleştirilmelerini ve bu işlerde kendilerini geliştirebilmeleri için gerek teorik gerek uygulamalı mesleki eğitimin kilit role sahip olduğuna inanıyoruz. Engelli çalıştığı müddetçe ülke ekonomisinin kalkınmasında aktif bir rol almış olur. Engelliler emek piyasasında güçlü bir şekilde yer almalıdır. Engelli kotaları artırılmalıdır. İş yaşamı engelli bireylerin engellilik durumları, yetenekleri, özellikleri gibi kriterler dikkate alınarak yeniden düzenlenmelidir. Engellilerin istihdamı konusunda daha etkin politikalar oluşturulmalıdır.”

HAK-İŞ Genel Merkezi ve bağlı sendikalarında aktif olarak çalışan Engelliler Komiteleri bulunduğunu ve bu komitelerin sosyal sorumluluk projelerinde aktif hareket ettiğini kaydeden Arslan, sözlerini şöyle tamamladı: “Tespit edilmiş, HAK-İŞ’e üye 1871 engelli bulunmaktadır. HAK-İŞ Engelliler Ormanı oluşturduk ve 1500’e yakın ağaç dikimi gerçekleştirdik. Sevgi Evlerinde ve tespit edilmiş okullarda kütüphaneler oluşturulmasına destek oluyoruz. Mülteciler için yardım kampanyalarında aktif rol alıyoruz. İhtiyaç sahibi Engelli üyelerimizin tekerlekli sandalye gibi kullandıkları cihazların teminini sağlıyoruz. Üyelerimiz içerisinde engelli sporcularımıza da destek sağlamaktayız. Engelli sivil toplum kuruluşlarıyla karşılıklı işbirliği içerisindeyiz.”

Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Genel Başkanı Yusuf Çelebi de HAK-İŞ’in engellilerin sorunlarına karşı duyarlı bir sivil toplum örgütü olduğunu belirterek, “HAK-İŞ her zaman dezavantajlı grupların yanında yer almıştır. HAK-İŞ’e gerek engellilerin oluşturduğu sivil toplum örgütlerine yönelik desteği, gerekse engellilerin sorunlarının çözümüne yönelik çalışma ve katkılarından dolayı teşekkür ediyoruz” dedi.

Engellilerin sorunlarının aynı zamanda toplumun da sorunu olduğunu ifade eden Çelebi, sorunların birlikte mücadele edilerek çözülebileceğini söyledi.

Ak Parti Erzincan Milletvekili Serkan Bayram ise Ak Parti olarak Engellilerin yaşamlarına kolaylaştırmak adına yasal düzenlemeler gerçekleştirdiklerini, ancak engellilere bakış zihniyetini değiştiremediklerini ifade etti.  

ENGELLİLERİN SORUNLARINA YÖNELİK İKİ PANEL GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Programın ikinci yarısında “Engelli İstihdamında Yaşanılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri” konulu panel gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü HAK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Toruntay'ın panelde, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü İstihdam ve Sosyal Güvenlik Daire Başkanı Umut Pınar Büyükkayaer, Gazi Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Merve Özaydın ve İŞKUR Aktif İşgücü Hizmetleri Daire Başkanı Mehmet Aslan birer sunum yaptılar.

Devamında Türkiye Spastik Çocuklar ve Erişkinler Dernekleri Federasyonu Başkanı Murat Arslanhan moderatörlüğünde “Engellilerle Birlikte Yaşama Kültürü Nedir Ve Nasıl Olmalıdır” konulu panel gerçekleştirildi. Panelde Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vedat Işıkhan, Türkiye Ortopedik Engelliler Federasyonu Başkanı Cemal Merdan, Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Sebiha Başaran ve HAK-İŞ Konfederasyonu Engelliler Komite Başkanı Hanifi Karadağ sunum yaptılar.

Toplantının ardından bir sonuç bildirisi yayınlandı.

HAK-İŞ KONFEDERASYONU VE TÜRKİYE SAKATLAR KONFEDERASYONU

İş Dünyası Fakında; Engelliler İle Birlikte Yaşama Kültürü

Sonuç Bildirisi

1 Aralık 2016 / Perşembe

Dünya Engelliler Günü dolayısıyla, HAK-İŞ Konfederasyonu ve Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’nun birlikte düzenlediği İş Dünyası Farkında; Engelliler İle Birlikte Yaşama Kültürü temalı program, 1 Aralık 2016 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir.  

Programa; Elazığ milletvekili Serkan Bayram, her  2 Konfederasyonun Genel Başkanı, Konfederasyonlara bağlı sendikaların ve federasyonların başkan ve yöneticileri, kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, STK temsilcileri, akademisyenler ve ilgili uzmanlar katıldı.

Programda 2 panel gerçekleştirilmiştir. Panel konuları şunlardır:

-   Engelli İstihdamın da Yaşanılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Panel I)

-   Engellilerle Birlikte Yaşama Kültürü Nedir ve Nasıl Olmalıdır? (Panel II)

Panellerde; ele alınan konular ve üzerinde görüş birliğine varılan hususlar şu şekildedir:

-          Engelli bireyler dezavantajlı gruplar içerisinde en fazla nüfusa sahip gruptur. Bu durumda engelli bireylerin çalışması zorunluluk hale gelmektedir.                      Bu bakımdan engelli bireylerin, istihdam öncesi okul eğitimi, mesleki eğitimler, işe ulaşım gibi durumlar göz önünde bulundurularak çalışma hayatındaki rolleri artırılmalıdır.

-          İşverenler ve çalışanlar engelli işçi çalıştırılmasıyla ilgili olarak yeterince bilgili ve bilinçli değildir. İşletmelerde, insan kaynaklarının donanımlı hale getirilmesi, işverenlerce çalışanlara yönelik hizmet içi eğitim programlarının uygulanması sorunun çözümüne katkı sağlayacaktır.

-          Engellilerin istihdamına yönelik olarak yasal düzenlemeler mevcut olmakla birlikte uygulamada sorunlar yaşanmaktadır. Gerek kamuda gerek özel sektörde uygulamadan kaynaklanan sorunların çözümü için etkin denetim mekanizmaları geliştirilmelidir.

-    İşverenler çeşitli nedenleri göstererek engelli istihdamıyla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmaktan kaçınabilmektedir. İşverenlerin gerekli düzenlemeleri hayata geçirebilmeleri için başta teşvik sistemleri olmak üzere engelli istihdamını kolaylaştıracak düzenlemeler konusunda yeterli düzeyde bilgilendirilmeleri gerekmektedir.

-       Engellilerin sosyal hayata katılımlarının yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. Buna neden olan faktörlerin başında, toplumdaki bilgi eksikliği ve önyargıların olması gelmektedir. Bu nedenle, toplumda farkındalığın artırılması, empatinin geliştirilmesi ve toplumun tüm kesimlerinin ortak çalışmalar üretmesi gerekmektedir.

-         Engelli istihdamıyla ilgili olarak düzenli bir takip ve istatistiki veri tabanı yoktur. Mevcut verilerin bir çatı altında toplanarak düzenli bir takip ve istatistiki veri tabanı oluşturulmalıdır.

-            Engellilere yönelik fırsat eşitliğine dayalı makro bir işgücü piyasası analizine ihtiyaç vardır.

-       Ülkemizde engellilerin istihdamında genel olarak “kota sistemi” uygulanmaktadır. Ancak kamu sektöründe ve özel sektörde kotadan beklenen istihdam yeterince sağlanamamıştır. Kota sisteminin işlerliliğini artırılması, bir taraftan işverenlerin teşvik sistemlerinden yeterince yararlanması diğer taraftan engelli kotalarında artış sağlanmasıyla mümkün olacaktır.

-       Engelliler; tüm olumlu düzenlemelere rağmen başta temel eğitim olmak üzere, mesleki eğitim imkanlarından yeterince yararlanamadığı görülmektedir. Bununla birlikte, eğitim politikalarının bu sorun göz önünde bulundurularak oluşturulduğu da görülmektedir. Ancak, başta eğitim kurumlarının fiziki yapılarının da yeniden şekillenmesi olmak üzere engelli eğitim politikalarının tüm boyutlarıyla ele alınarak oluşturulması sorunların çözümünde katkı sağlayacaktır.

-          Türkiye’de engellilerin istihdam edilip edilmedikleri konusunda denetimler de yetersiz kalmaktadır. Denetim mekanizmaların artırılması gerekmektedir.

-          Ülkemizde korumalı işyerleri sayısının az olduğu bilinmektedir. Korumalı işyerlerinin sayısı artırılması engelli istihdamını da artıracaktır.

-          Engelli bireyler yeteneklerine, mesleki bilgi ve becerilerine uygun olan işlerde çalıştırılmalıdır. Bunun için, engellilerin istihdam edilebilecekleri iş ve mesleklere yönelik iş ve meslek analizleri yapılmalıdır. Bununla birlikte, mesleklerinde liyakate göre kariyer düzenlemeleri yapılmalıdır.

-          Ülkemizdeki 8,5 milyon engelli vatandaşın sorunlarına sahip çıkılması, taleplerinin dile getirilmesi, tüm kesimleriyle ortak çalışmalar üretilmelidir.

-          Engellilerin yaşamını kolaylaştırmak, sosyal hayatta hak ettikleri konumlarına ulaştırmak, üretken, çalışan bireyler olarak ekonomik bağımsızlıklarını kazanmaları ve ülke ekonomisine katkı sağlayan bireyler olmaları yönünde yapılan tüm düzenlemelerin artırılması gerekmektedir.

-          Engellilerin sorunlarının çözümü için yasa ve yönetmeliklerde düzenlemeler yapılırken, toplumsal bilinç eksikliğini giderecek çalışmaların da unutulmaması gerekmektedir.

-          Medya organlarının da toplumsal farkındalık bilincinin geliştirilmesi yönünde daha etkin çalışma yapmaları gerekmektedir.

-          Engelli bireyleri toplumla bütünleştirecek sosyal hizmet politikalarına ağırlık verilmelidir.

-          Engelli bireylerin tıbbi, psikolojik ve sosyal rehabilitasyonlarının önemli olduğu gerçeğinden hareketle, bu bireylerin sosyal entegrasyonlarına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

-          Engelli bireyin kendine yeterli olması, toplumla kaynaşması, insan onuruna yakışır hayat şartlarına sahip olması için devletin yanında toplumun tüm kesimleri de çaba sarf etmelidir.

-          Engelli bireyin kendine karşı olan güvenin sağlanmasına, engeli ile birlikte yaşamasına, toplumun sosyal ve ekonomik hayatına katılmasına yardımcı olunmalıdır.

-          Engelli bireylerin ulaşım sorunları başta olmak üzere, iş yaşamlarında karşılaştıkları fiziki sorunların çözülerek, ergonomik çalışma koşullarının oluşturulması da önemlidir.

-          Engellilik alanında yaşanan sorunların çözümünde temel insan haklarında eşitliğin sağlanması ve eşit yararlanma ilkesi ekseninde çalışmalar yürütülmelidir.

-          Engellilerin, insan hak ve özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanmasını teşvik ve temin etmek, böylece de engellilerin insanlık onurlarına saygıyı güçlendirmek gerekir.

-          Kamusal alan ve mekânların engelliler için erişilebilir olmasının yanı sıra, bilgiye erişim ve iletişim araçları gibi önemli alanların da erişiminin engelli bireyler için kolaylaştırılması gerekir.