Türkiye'nin ikinci büyük işçi konfederasyonu olan Hak-İş, belli prensipler doğrultusunda yeni ve orijinal bir ses olarak Türk Sendikacılığına adımını atmış, bugüne değin bu özelliğini prensiplerine bağlı kalarak ve istikrarlı bir çizgi takip ederek sürdüre gelmiştir. 21 üye sendikası bulunmaktadır.

1. Hizmet-İş Sendikası
2. Öz Sağlık-İş Sendikası
3. Öz Finans-İş Sendikası
4. ÖzÇelik-İş Sendikası
5. Öz Büro-İş Sendikası
6. Öz İplik-İş Sendikası
7. Öz Gıda-İş Sendikası
8. Öz Güven-Sen Sendikası
9. Öz Orman-İş Sendikası
10. Öz Taşıma-İş Sendikası
11. Öz Ağaç-İş Sendikası
12. OLEYİS Sendikası
13. Liman-İş Sendikası
14. Öz Petrol-İş Sendikası
15. Öz Toprak-İş Sendikası
16. Medya-İş Sendikası
17. KKTC Kamu-Sen Sendikası
18. Öz Maden-İş Sendikası
19. Öz İletişim-İş Sendikası
    
20. Enerji-İş Sendikası
21. Öz-İnşaat-İş Sendikası

TARİHİ GELİŞİMİ

Hak-İş, 22 Ekim 1976 tarihinde Ankara'da kurulmuştur. 1977-1980 yılları arasında kurulu bulunan 8 konfederasyon içerisinde en genci ve yenisi olarak teşkilatlanma çalışmalarını sürdüren Hak-İş, daha henüz mücadelesinin başındayken 12 Eylül engeliyle karşılaştı. Milli Güvenlik Konseyinin 8 nolu kararıyla faaliyeti durdurulan Hak-iş'in Yöneticileri yaptıkları girişimleri sonucu Şubat 1981'de yeniden faaliyete geçmeyi başardılar.

1984 yılına kadar sendikal faaliyetlerin yasaklı olduğu dönemlerde ise Hak-İş'e bağlı sendikalar zor şartlara rağmen üye kayıt faaliyetlerini sürdürdüler. 7 Mayıs 1983 tarihli Sendikalar ve Tis Grev ve Lokavt yasalarının yürürlüğe girmesinden sonra Hak-İş Konfederasyonu sendikalarını hızla yeni yasalara uyarlayarak yeni sendikal döneme hazırlanmıştır.

Hak-İş'in esas kimliği ve mücadelesi bu tarihten sonra daha belirgin bir şekilde görülmeye başladı. Hak-İş'in diğer sendikalar ve tüm demokratik kitle kuruluşları ve meslek örgütleri ile dayanışma faaliyetleri, birlikte mücadele çağrıları, ortak eylem kararları, kamuoyu oluşturmaya yönelik kampanyaları, sendikaların başarılı sözleşmeleri, kararlı grevleri ve etkin eylemleri yoğun eğitim faaliyetleri Hak-İş'in iz bırakan çalışmalarından olagelmiştir. Hak-İş'in gerçek sendikal işlevi, etkinliği, kamuoyuna açılımı, üye sayısındaki olağanüstü, artış trendi ve başarıları daha çok bu tarihten sonra gerçekleştirilmiştir.

Bir başka ifade ile Hak-İş'in tarihçesinin 3 ayrı aşamadan geçtiğini söyleyebiliriz. Yukarıda belirtilen gelişmeler ve siyasi ve sosyal olaylardan kaynaklı olarak ilk dört yılı (1976-1980) kuruluş, sonraki dört yılı (1980-1984) yasaklı dönem ve kaybolmuş yıllar ve 1984'ten günümüze kadar olan dönemi de Hak-İş'in açılma, gelişme ve etkin faaliyet yılları olarak tanımlayabiliriz.

Konfederasyon organları; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu, Disiplin Kurulu ve Başkanlar Kurulu'ndan oluşmaktadır. Ayrıca, Konfederasyon bünyesinde Araştırma-İstatistik, Endüstri İlişkiler, Projeler Koordinasyon, Basın-Yayın, Eğitim, Projeler Koordinasyon, Dış İlişkiler, Emekliler, yurtdışındaki vatandaşlar, sosyal Güvenlik ve Hukuk Departmanları ile Yöneticilere bağlı olarak faaliyet gösteren eğitim ve örgütlenme birimleri ve uzmanları bulunmaktadır.

Ayrıca Aktif olarak katılımcı anlayışla çalışmalar yürüten Kadın Komitesi ve Gençlik Komitesi bulunmaktadır.

Hak-İş'in Türk çalışma hayatında gerekli desteği bulması ve istikrarlı bir gelişme içinde bulunmasının nedeni gayesinde de açıkça belirtildiği gibi insana değer veren ve onu merkez alan bir yaklaşım içerisinde olması ve sıkı sıkıya bağlı olduğu ilkeleri ve prensipleri çerçevesinde çalışma hayatına getirdiği yeni öneriler ve yaklaşımlardır.

Hak-İş, çerçevesini yerellik, millilik, manevi değerler, hukuk, adalet gibi temel değerlerin içeriğine vurgu yaparak kuruldu. Daha sonraki 20 yıl boyunca Hak-İş'i tanımlayan bütün yazılı ve sözlü açıklamalar, konfederasyonun misyonunu bu kavramsal çerçeve içinde tanımlamışlardır. Bu yanıyla Hak-İş daima özgürlüklerin altını çizmiştir.

Hak-İş, 'uzlaşma', 'çıkar paralelliği', sivil toplum örgütlerinin birlikte ortak girişim grupları kurması' gereği, demokrasinin sivil inisiyatiflerin artmasıyla güçleneceğine olan inancını bütün zeminlerde ve kendi platformlarında dile getirmiştir.

Hak-İş'in endüstriyel ilişkiler içinde durduğu yer, daha çok pratikle faaliyetlerinde ve alternatif sosyal politikalar üretme girişimleriyle kendini göstermiştir. Toptan red ve toptan kabullere dayalı önyargılar yerine tartışmaya açık, farklı söylemlerin kullanılmasını zenginlik kabul etmiş, ideolojik kavramların fetişizmine yakalanmayan yanıyla, Türkiye'yi ve Dünyayı tartışmanın yanında kendi sendikal anlayışını da tartışmayı başarmaktadır.

Son yıllarda küreselleşmenin etkisiyle tüm dünyada büyük bir değişim ve dönüşüm süreci yaşanmaktadır. Bu süreç, endüstri ilişkiler sistemini ve sendikal hareketi de etkisi haline almıştır. Sendikalar açısından bu süreçte eski ezber ve alışkanlıklardan kurtulup, değişime ve gelişime ayak uydurmak, tenkit etmek yerine teklif üretmek, klasik anlayış yerine yenilikçi fikirler oluşturmak, sendikal mücadeleye yeni boyutlar ve ufuklar kazandırmak temel hale gelmiştir.

HAK-İŞ ve üye sendikaları bu süreci çok iyi okumuş, kendini sorgulamış, yeni perspektifler geliştirmiş, yol haritasını buna göre hazırlamış ve uygulamaya koymuştur.

HAK-İŞ son dönemde sendikal mücadelesiyle birlikte ülkemiz çalışma hayatının bugünkü ve gelecekteki sorunlarına ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek özgün ve örnek proje çalışmalarına imza atarak birçok ilki gerçekleştirmiştir.

HAK-İŞ, iş kanunun etkin uygulanmasından iş konseylerinin oluşturulmasında, çalışan kadınlarımız için kreş uygulamasından afet stratejilerine, ray teknolojisinden kent konseylerine, mesleki eğitimden çalışan çocuklara kadar her alanda ülkemizin ve örgütlü olduğu sektörlerin sorunlarına yönelik çözümler üretmiştir.

Yapılan faaliyetler sonucunda Mesleki Eğitim ve Kariyer Danışma Merkezinin oluşturulmasıyla, konfederal düzeyde ikili sosyal diyalogun imzalanan anlaşma ile teoriden pratiğe geçmesinin sağlanmasıyla, gelecekte yapılacak yasal düzenlemelere ışık tutacak bir işyeri konseyi modelinin oluşturulup uygulamaya konmasıyla, çalışma hayatındaki kadınların en önemli sorunu olan çocuk bakım hizmetleri konusunda kreş kurulmasıyla, afet stratejisi, ray teknolojisi konularında yenilikçi mesleki eğitim modüllerinin ve eğitim setlerinin hazırlanmasıyla vizyon ve çözüm odaklı sonuçlar ortaya konmuştur.

GERÇEKLEŞTİRİLEN ULUSAL PROJE ÇALIŞMALARI

1.Mesleki Eğitim Sosyal Ortaklıkları Geliştirme Projesi-MESOG

2.Konut Teknisyenliği Mesleki Eğitim Projesi

3.İşçi ve İşveren Kesiminde Üreme Sağlığı Konusunda Farkındalık Yaratma Projesi

4.Şanlıurfa’da Çocuk İşçilerin Ailelerine Mesleki Eğitim Sağlanması Suretiyle En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Projesi

5.Sosyal Diyalog Yoluyla Belediyelerde İşyeri Bilgilendirme ve Danışma Konseyleri İçin Özgün Model Oluşturma Projesi

6.İş Kanununun Etkin Uygulamasında İkili Sosyal Diyalog Modeli Oluşturma Projesi

7.Afet Stratejisi İşletim Paketi (ASJİP) Yöneticisi Eğitim Projesi

8.İşsizlikle Mücadelede Yerel Yönetimlerle Sosyal Ortaklıklar Kurma Projesi

9.Sosyal Diyalog Yoluyla Tekstil Sektöründeki Kadınların Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi

10.Sosyal Diyalog Yoluyla Yenilikçi Mesleki Eğitim Programlarının Oluşturulması Projesi

11.Medya Örgütlenmesi Yoluyla Çocuk İşçiliğine Karşı Farkındalık Geliştirme

12.Demir-Çelik Sektörüne Genç İşgücü Yetiştirme Projesi

13.Yenilikçi Mesleki Eğitim Modülleriyle Gıda Sektöründe İstihdam Yaratma Projesi

14.CNC Torna Tasarım Ve Üretim (CAD/CAM) Operatörü Yetiştirme Projesi- Devam

15.Yenilikçi Mesleki Eğitim Modülleriyle Orman İşçisi Yetiştirme Projesi- Devam

16.Sosyal Diyalog ve Eğitim Yoluyla Kayıtlı İstihdamın Desteklenmesi Projesi - Devam

17.Medya Örgütlenmesi Yoluyla Kayıtdışı İstihdamla Mücadele Projesi - Devam

GERÇEKLEŞTİRİLEN ULUSLAR ARASI PROJE ÇALIŞMALARI

1.Almanya Sendikalar Konfederasyonu (DGB) ile ortaklaşa Almanya Çalışma Bakanlığı desteği ile “Alman-Türk Sendika Diyaloğu – Sosyal Diyaloğun Teşvik Edilmesi ve Sendikaların İçerisinde Avrupa Birliğine Üyelik Sürecinin Tartışması Projesi

2.Bulgaristan, Romanya ve Türkiye’deki Sendikalarda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Geliştirme Projesi

3.JVET Projesi

4.İsveç TCO ve LO ortaklığında yürütülen “Çalışma Hayatında Kadın-Erkek Eşitliği ve İş Sağlığı İş Güvenliği Eğitim “Projesi

5.ETUC koordinasyonunda Ortak Çalışma Kültürü Oluşturmak: İşçiler Birarada Projesi

6.Raylı Sistemler Teknolojisi İşletme Modüllerinin Revizyonu Ve Avrupa Kredi Transfer Sistemine Uyarlanması Projesi - Devam


HAK-İŞ KONFEDERASYONU’NUN İÇİNDE BULUNDUĞU DAİMİ KURUM, KURUL, KOMİSYON, KOMİTE, PLATFORMLARI

ULUSAL KOMİTE, KURUL VE KONSEYLER


- Ekonomik ve Sosyal Konsey

- Mesleki Yeterlilik Kurumu

- Çalışma Meclisi- 144 Sayılı ILO Üçlü Danışma Kurulu

- Sosyal Güvenlik Danışma Kurulu

- Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulu

- İş Sağlığı ve Güvenliği Ulusal Konseyi

- İş-Kur Ulusal İstihdam Politikası Danışma Komitesi

- İş-Kur İşgücü Piyasası Bilgi Danışma Kurulu

- İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulları

- Ulusal Gözlemevi

- İŞKUR Genel Kurulu

- Ç.S.G.B. İstihdamı Teşvik Komisyonu- Sivil İnisiyatif

- Sivil İnisiyatif Genel Sekreterler Komitesi

- TR- AB Sendikal Koordinasyon Komitesi

- Özelleştirme Sosyal Destek Projesi Ulusal Danışma Kurulu

- DPT Özel İhtisas Komisyonları

- İnsan Hakları Kurulu

- Sanayi Bakanlığı Tüketici Konseyi

- Reklam Kurulu

- Ulusal Tüketiciler Platformu

- Kadın İstihdamı Ulusal İzleme ve Koordinasyon Kurulu

- Birleşmiş Milletler Ortak Programı Herkes İçin İnsana Yakışır İş: Ulusal Gençlik İstihdam Programı Ulusal Teknik Ekip

- İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin Güçlendirilmesi Eylem Planı İzleme Değerlendirme Kurulu

- YOİKK İstihdam Teknik Komite- Sanayi Stratejisi İzleme ve Koordinasyon Kurulu


ULUSLARARASI KOMİTELER


- Türkiye AB Karma İstişare Komitesi

- ETUC Genel Kurulu ve İcra Komitesi

- ITUC Genel Kurulu ve İcra Konseyi

- PERC (PAN-Avrupa Bölgesel Konseyi) İcra Komitesi

- ITUC AP (Asya Pasifik) Genel Kurulu Ve İcra Kurulu

- ITUC Kadın Komitesi Genel Kurulu

- ETUC Kadın Komitesi Genel Kurulu

- PERC (PAN-Avrupa Bölgesel Konseyi) Kadın Komitesi Genel Kurulu

- ITUC Gençlik Komitesi Genel Kurulu

- ITUC Dünya Daimi Gençlik Komitesi

- ETUC Gençlik Komitesi Genel Kurulu

- PAN-Avrupa Bölgesel Konseyi Gençlik Komitesinde Başkan Yardımcılığı

- IIRA

- ILO Genel Kurulu

HAK-İŞ’İN FARKLILIĞI

HAK-İŞ, Türkiye’nin ileriye doğru bir yürüyüş içinde olduğuna inanmaktadır.

HAK-İŞ, Türkiye’nin gelişme yönündeki toplumsal dönüşüm sürecine katkısını sürdürmektedir.

Ekonomik ve sosyal gelişme, toplumsal barış ve istikrarın sağlanması gibi ülkenin temel sorunlarının çözümü, Türkiye’nin barışçı bir bölgesel ve küresel aktör olma rolünü daha da güçlendirecektir.

Bu bağlamda, sorun çözme yaklaşımını içeren yeni bir vizyon ve politika konsepti ortaya konulmuştur.

Bu nedenle Anayasa reformunu ve demokratik açılım sürecini Türkiye için önemli bir eşik olarak değerlendirdik ve bu sürecin başarılı geçmesi konusunda reform düşünce ve girişimlerine katkı verdik.

HAK-İŞ, dünden bugüne demokrasinin ve demokratikleşme çabalarının ve demokrat sivillerin her girişiminde taraf olmuş, demokrasiyi engelleme girişimlerine karşı da cesaret ve kararlılıkla toplumun vicdanı olmuştur.

Bundan böyle de çoğulcu, sivil ve demokratik bir anayasa için destek vermeye, öncü bir rol üstlenmeye devam edeceğiz.

HAK-İŞ olarak sendikal mücadelemizde, insan, emek, demokrasi eksenli düşüncemizden, kararlı, ilkeli, sorumlu, sendikacılık anlayışımızdan asla sapmıyoruz.

Birbirimizi ve ilkelerimizi sahiplenerek, işçi hareketinin “güçlü, farklı ve özgün” sesi olmak, Sivil ve demokratik bir kitle örgütü olmanın farkında, değişime açık, aklı ve bilgiyi, duygu ve sezgiyi doğru kullanan yenilikçi bir anlayışın öncüsü olmak iddiasındayız.

Slogancılığı, şablonculuğu, konjonktüre göre pozisyon tutma kolaycılığını, alışkanlıkları ve ezberleri her fırsatta sorgulamaya ve gerektiğinde cesaretle reddetmeye özen gösteriyoruz.

HAK-İŞ olarak bizler; çalışma hayatının her alanında yeni modeller ve yeni politikalar üretme çabasındayız. Sosyal model, sosyal diyalog, sosyal sorumluluk, istihdam, üretim, verimlilik, rekabet, örgütlülük, endüstriyel demokrasi gibi kavramları ön yargılardan uzak, içselleştirerek ve içini doldurarak kullanmaya özen gösteriyoruz.

Son dönemde HAK-İŞ olarak proje bazlı çalışma kültürü doğrultusunda, sendikal mücadelemizle birlikte, ülkemiz çalışma hayatının bugünkü ve gelecekteki sorunlarına ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek özgün ve örnek proje çalışmalarına imza atarak birçok ilki gerçekleştiriyoruz.

Hayata geçirdiğimiz çok sayıda proje kapsamında, Ankara, İstanbul, Adana, Antalya, Konya, Şanlıurfa, Hatay, Bursa, Muğla, Elazığ, Erzurum, İzmir, Gaziantep, Kayseri, Denizli, Karabük, ve Sakarya başta olmak üzere yurdun pek çok ilinde gerçekleştirilen, Malatya, Trabzon, Giresun, Rize, Kastamonu ve Sinop’ta hali hazırda devam eden eğitimlere genç ağırlıklı binlerce kişi katıldı, katılmaya devam ediyor.

Sadece 2010 yılında 11 ilde kapsamlı çalışmalar yaptık. Şuanda devam eden 5 projemiz var.

HAK-İŞ olarak hayata geçirdiğimiz bu projelerde model, modül ve istihdam üçlüsünü ortaya koyan çalışmalar yaptık. Bu çalışmalarımızı günübirlik rutin bir faaliyet olarak değil, mesleki eğitim ve istihdam sorununa yönelik bir çözüm modeli olarak bütünsel şekilde ele almakta ve hayata geçirmekteyiz. Biz bütün bu seferberliği neden ve nasıl yapıyoruz. Çünkü HAK-İŞ olarak politikalarımızın içerisinde 2 hususun altını çiziyoruz.

SENDİKAL RÖNESANS DİYORUZ

Sendikal Rönesans, sendikal hareketin silkinmesi ve baştan sona yenilenmesi anlamına geliyor. Yeniden doğması anlamına geliyor.

Bu sendikal hareketin doğal görevleri olan örgütlenme, TİS ve grevin ötesinde sosyal hayata, ekonomik hayata dair vizyonunu, misyonunu ve hareket alanını genişleterek sorumluluk alması anlamına geliyor.

Biz, bunun gereğini yapıyoruz. Bunun projelendirmesini yapıyoruz ve uyguluyoruz. HAK-İŞ olarak ;

Anadolu Aydınlanması istiyoruz.

Türkiye değişiyor, dönüşüyor. Biz, ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmelerin birbirini tetiklediğini düşünüyoruz.

Türkiye fiziki olarak da gelişiyor. Yollar, havaalanları, demiryolları, denizyolları, toplu ve modern konutlar, üniversiteler hızla gelişiyor.

Türkiye’nin ulaşmadığı köşesi kalmıyor. Biz, insanımızı da 21. Yüzyıla hazırlayalım istiyoruz. Birey güçlü olsun istiyoruz.

Bireylerin etkinlikleri ve yetkinlikleri gelişsin istiyoruz. Bundan dolayı Anadolu Aydınlanması istiyoruz.

Türkiye’yi sosyal ağlarla, mesleki eğitim modelleri ve modülleriyle örelim istiyoruz. Bireylerimizin önündeki seçenekleri, imkanları artırarak güçlü bir gelişim sağlayalım istiyoruz.