KOVID-19 ENGELLİ BİREYLERİ DAHA FAZLA ETKİLEDİ

ARSLAN: “TEDBİRLERİN VE UYGULAMALARIN MERKEZİNE ENGELLİ BİREYLERİ YERLEŞTİRMELİYİZ”

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut ARSLAN, 10-16 Mayıs Dünya Engelliler Haftası dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, dünyamızda ve ülkemizde etkileri halen devam eden KOVID-19 salgınının engelli bireyleri özel durumlarından ötürü daha fazla etkilediğine dikkat çekti. Arslan, “Salgın için alınacak tüm önlemlerde ve atılacak tüm adımlarda engelli bireyleri tedbirlerin ve uygulamaların merkezine yerleştirmeliyiz. Bu yaklaşım, normalleşme dönemine sorunsuz geçişi de sağlayacaktır” dedi. 

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut ARSLAN, 10-16 Mayıs Dünya Engelliler Haftası dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada şunları kaydetti:

“HAK-İŞ konfederasyonu olarak, 10-16 Mayıs Dünya Engelliler Haftası dolayısıyla engelli ve engelli yakını üyelerimizin ve tüm engellilerimizin bu özel günlerini kutluyoruz.

Engelli bireyler özel hassasiyet göstermemiz gereken gruplar arasında yer aldıklarından, sosyal, ekonomik ve toplumsal hayattaki sorunlardan diğer bireylere oranla daha fazla etkilenmektedirler. Özellikle dünyamızda ve ülkemizde etkileri halen devam eden KOVID-19 salgını engelli bireyleri özel durumlarından ötürü daha fazla etkilemiştir. Birleşmiş Milletlere (BM) göre, engelli bireyler KOVID-19 salgınından en çok etkilenenler arasında yer almaktadır.

Salgının engelli bireyler ve hakları üzerindeki olumsuz etkilerinin hafifletmesi için gerekli tedbirlere ağırlık verilmelidir. Salgın için alınacak tüm önlemlerde ve atılacak tüm adımlarda engelli bireyleri tedbirlerin ve uygulamaların merkezine yerleştirmeliyiz. Bu yaklaşım, normalleşme dönemine sorunsuz geçişi de sağlayacaktır.

Engelli Bireylerin Sorunları Temel İnsan Hakkı Sorunudur

Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ne göre; engelli bireyler herkesle aynı hak ve özgürlüklere sahiptir. Bu hak ve özgürlüklerden tam ve eşit olarak yararlanılması için alınması gereken tüm önlemler devletlerin insan hakları yükümlülüğüdür. HAK-İŞ olarak engelli bireylerin sorunlarını temel insan hakkı sorunu olarak değerlendiriyoruz. HAK-İŞ olarak, insan haklarına verilen önem arttıkça engelli haklarına ilişkin iyileştirici çalışmaların da hız kazanacağını düşünüyoruz.

Çalışma Hakkı Engelli Bireylerin Temel Anayasal Hakkıdır

Anayasamızın en temel haklarından birisi çalışma hakkıdır. Çalışma hakkı engelli olsun olmasın tüm bireylerin hakkıdır. Emeğiyle bir işte çalışmak, insan onuruna yakışır bir hayat sürmek engellilerin de hakkıdır. Engelli bireylerin çalışma yaşamında yer alması bu bireylerin kendilerini toplumun bir parçası olarak görmelerine imkân tanıyacağı gibi temel haklarının yerine getirilmesi bakımından da oldukça önem arz etmektedir. Engelli bireylerin çalışma hayatında var olmaları istihdamı artıracağından, ülkemizin refahına ve kalkınmasına da olumlu etki sunacaktır.

Emeğin Olduğu Yerde Engel Yoktur

HAK-İŞ olarak emeğin engellisi olmadığı inancıyla engelli üyelerimiz ile birlikte sosyal ve ekonomik hayatta ve sendikal harekette birlikte üretiyoruz. Çünkü biliyoruz ki,  emeğin ve olduğu yerde engellilik yoktur. Konfederasyonumuz bünyesinde bulunan Engelli Komitemiz aracılığıyla engelli bireylerimize ulaşarak, onların toplumum tüm yapılarında var olmaları için çalışmalarımıza devam ediyoruz. HAK-İŞ olarak, tüm üye sendikalarımız ile birlikte engelli üyelerimize faaliyetler gerçekleştiriyoruz. Bu faaliyetlerimizi sendikal önceliklerimiz arasında görmekteyiz.

Engelli bireylerin çalışma şartları kolaylaştırılmalı, istihdamda karşılaştıkları sorunların çözümü içi daha fazla politika üretilmelidir. Toplumun önemli bir kesimini oluşturan engellilerin topluma entegrasyonları sağlanmalı ve çalışma yaşamında karşılaştıkları sorunların ortadan kaldırılmalıdır.

Engelli Bireylerin İstatistiklerine İhtiyaç Var

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i bir tür engellilik yaşamaktadır. 15 yaş ve üstü yaklaşık 190 milyon engelli birey, önemli zorluklar yaşamakta ve sağlık hizmetlerine ihtiyaç duymaktadır. 

Türkiye’deki engelli birey sayısı TÜİK tarafından yapılan araştırmaya göre, 2011 yılında 4 milyon 882 bin 841 kişi düzeyinde bulunuyor. Engellilere ilişkin veriler, 2011 yılından bu yana güncellenmemiştir. Ülkemizin engelli politikalarına yön vermesi bakımından, engelli bireylere ilişkin istatistiklerin güncel olarak açıklanmalıdır. 

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni ise güncel olarak yayımlanmaktadır. En son 2021 yılı Mart ayında yayımlanan bültendeki verilere göre, özel sektörde 50 kişiden fazla ve az çalışanı olan işyerlerinde çalışan engelli sayısı 88 bin 483 kişi olarak açıklanmıştır.

Kota Sorununu Çözecek Düzenlemeleri Hayata Geçirmeliyiz

Türkiye İş Kurumu verilerine göre, engelli bireyleri çalıştırmakla yükümlü işyeri sayısı 2021 yılı Şubat sonu itibariyle kamuda 1.357, özel sektörde ise 17 bin 117 olarak tespit edilmektedir. Toplam engelli çalışan sayısı kamuda 19 bin 389 kişi, özel sektörde 100 bin 960 kişidir. 2021 yılı Şubat ayı verilerine engelli çalıştırmakla yükümlü olan işyerlerindeki kota açığı göre kamuda 4 bin 667 kişi, özel sektörde ise 19 bin 445 kişi olarak açıklanmıştır. Bu veriler ışığında, ülkemizdeki tüm düzenlemelere rağmen kota açığı sorunu halen devam etmektedir. Kota sorunun çözecek düzenlemelerin acilen hayata geçirilmesini, engelli bireylerin istihdama kazandırılmasını istiyoruz. 

Mesleki Eğitim Engelli Bireyler İçin Hayati Öneme Sahiptir

Engelli bireylere yönelik gerek teorik gerekse de uygulamalı mesleki eğitim kurslarının açılmasını, kendilerini geliştirebilmelerine fırsat tanınmasını ve istihdam imkânlarının artırılmasını istiyoruz. Biliyoruz ki, engelli bireyler mesleki eğitim programları sayesinde sosyal ve ekonomik hayatına daha iyi adapte olabilmektedir. HAK-İŞ olarak, mesleki eğitim ve teorik bilgilerin iş yerlerinde uygulanabilmesine imkân sağlayacak şekilde dizayn edilmesini, engelli bireylere yönelik staj imkanlarının da artırılmasını böylelikle, engelli bireylerin çalışma hayatına daha kolay dahil olmalarının sağlanmasını istiyoruz. 

Engelli Bireyler İçin Hak Temelli Sosyal ve Ekonomik Politikalara Ağırlık Vermeliyiz

Türkiye’de son yıllarda engelliler konusunda olumlu gelişmeler yaşanmaktadır. Özellikle ülkemizin engelli politikasının, engelli bireylerin insan haklarını ve temel özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanmasını veya bunlardan yararlanmasını sağlamaya yönelik olmasından memnuniyet duymaktayız. Ancak engelli bireyler için hala yapılması gereken birçok iş, çözülmesi gereken sorun bulunmaktadır. Engellilerin istihdamından bakımına, sosyal güvenlikten fiziki engellerin kaldırılmasına kadar birçok alanda hak temelli sosyal ve ekonomik politikalara ihtiyaç bulunmaktadır.

Birey-Sivil Toplum-Devlet İşbirliğiyle Tüm Sorunların Üstesinden Gelebiliriz

HAK-İŞ olarak, engelli bireylerin karşılaştığı sosyal ve ekonomik risklerin, birey, aile, sivil toplum, devlet işbirliğiyle azalacağına inanıyoruz. Engellilerin hakları konusunda toplumda bilinç düzeyini artırmalıyız. Kapsayıcı ve erişebilir bir toplumu engelli bireyler için hep birlikte inşa etmeliyiz.”