HAK-İŞ KONFEDERASYONU

BAŞKANLAR KURULU

SONUÇ BİLDİRİSİ

8 Ekim 2013-ANKARA

HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu, 7 Ekim 2013 tarihinde toplanarak çalışma meclisi çalışmalarını, çalışma hayatının gündeminde olan taşeron çalışma, kıdem tazminatı, özel istihdam büroları aracılığı ile geçici iş ilişkisi kurma konularını, üye sendikaların örgütlenme çalışmalarını ve noter şartının kalkmasına yönelik çalışmaları, HAK-İŞ 38. Kuruluş Yıldönümü etkinliklerini değerlendirmiş ve aşağıdaki kararları almıştır.

1. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu olarak, ILO tarafından “Dünya Saygın İş”  günü olarak kabul edilen 7 Ekim tarihinde gerçekleştirdiğimiz toplantımızda çalışanların insan onuruna yaraşır saygın iş ve yaşam şartlarına kavuşması talebimizi yineleyerek başta sendikalar olmak üzere bütün sivil toplum örgütlerini, siyasetçileri, tüm kamuoyunu insan onuruna yakışır çalışma koşullarının oluşması için birlik olmaya davet ediyoruz.

HAK-İŞ Konfederasyonu insan onuruna yaraşır “saygın iş”i kadınların ve erkeklerin özgürlüğün, eşitliğin, iş güvenliğinin, güvencenin ve insana değer veren koşulların sağlandığı bir ortamda çalışma şartlarına sahip olması olarak tanımlamaktadır. Bu tanım çerçevesinde geçmişten bugüne Türkiye’nin kalkınmasında, gelişmesinde temel unsur olan ülkemiz çalışanları insan onuruna yaraşır saygın iş şartlarını hak etmektedir.

Üyelerinin hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek önceliği olan bir işçi konfederasyonu olarak üyelerimizin ve ülkemiz çalışma hayatında yer alan emekçilerin insan onuruna yaraşır iş ve yaşam sürmeleri temel önceliğimizdir.

İnsanı, onurunu ve emeğini yüce bir değer olarak kabul eden ve Ana Tüzüğünde varlık gerekçesini ve mücadele azmini bu temel ahlaki kabule dayandıran HAK-İŞ Konfederasyonu ülkemiz çalışanlarının saygın iş ve yaşam şartlarına kavuşması yönünde mücadelesini etkin şekilde sürdürme kararlılığındadır.

2. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu, son günlerde kamuoyunun gündeminde olan Kıdem Tazminatı konusunda yeni işe gireceklerde dahil olmak üzere istisnasız her bir çalışan için güvence altına alınacak, haksızlıkların, adaletsizliklerin yaşanmayacağa, kazanılmış haklardan geriye gidiş olmayacak şekilde yeni bir sitemin geliştirilmesini talep etmektedir.

HAK-İŞ Konfederasyonu çalışanların kıdem tazminatına hak kazanma ve alma konularında yaşadıkları sorunun çözümü için bu hakkın garanti altına alınması gerektiğine inanmaktadır.

Yapılan araştırmalarda, özel sektörde çalışan işçilerin çok büyük bölümünün kıdem tazminatlarını alamadığı, iş mahkemelerinin ve Yargıtay’da görülen davaların yarısından çoğunu kıdem tazminatı davalarının oluşturduğu, milyonlarca insanın kıdem tazminatı hakkını yargıda uzun yıllar süren bir mücadeleyle aramak zorunda kaldığı bilinmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre 2011 yılı içinde kuruma yaklaşık 12,5 milyon işten çıkış bildirgesi verilmiş, bunların sadece yüzde 10’u kıdem tazminatına hak kazanılabilecek şekilde hazırlanmıştır. Bu rakam kıdem tazminatı konusunda önemli bir sorunla karşı karşıya olduğumuzun temel göstergesidir.

Kıdem tazminatının alınması konusunda yaşanan sorunların ortadan kaldırılması, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir noktaya taşınmasını garanti edecek güçlü bir sistem kurulmalıdır.

HAK-İŞ Konfederasyonu olarak, kıdem tazminatı gibi çalışanları yakından ilgilendiren önemli bir konuyu, ortada somut bir çalışma yokken ve tarafımıza ulaşmamış bir taslak bulunmamaktayken basın üzerinden tartışmayı doğru bulmuyoruz.

HAK-İŞ, kıdem tazminatı konusunda mevcut ve yeni işe girecek çalışanlar dahil olmak üzere kazanılmış haklardan geriye gidiş olmayacak şekilde özellikle özel sektörde yaşanan ve çalışanların mağduriyetine neden olan kıdem tazminatı sorunun çalışanlar lehine çözüme kavuşturulması için konuşmaktan, çözüm önerilerini tartışmaktan yanadır.

HAK-İŞ Konfederasyonu olarak, kıdem tazminatı konusundaki tavrımız açık ve nettir. Konfederasyonumuz kıdem tazminatı konusunda 30 günü esas alan bir fon oluşturulması yönündeki görüşlerini geçmişten bugüne savunmaktadır. Tartışmaların 2002 yılındaki Bilim Kurulunca hazırlanan Kanun Taslağı üzerinden gerçekleştirilmesi gerektiğine inanıyoruz.

Kıdem tazminatında mevcut kazanılmış hakların geriye gidişi söz konusu olamaz. HAK-İŞ, mevcut kazanılmış haklarda geriye gidişe neden olacak herhangi bir düzenlemeyi asla kabul edemez, bunu tartışma konusu dahi yapmaz.

3. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu, 26-27 Eylül 2013 tarihlerinde Ankara’da toplanan Çalışma Meclisi toplantısında tartışılan Alt işverenlik/Taşeron çalışma konusunun ülkemizde her geçen gün daha da yaygınlaşarak, çalışma hayatının en temel sorunu haline geldiğine vurgu yapar.

Bugün ülkemizde yaklaşık bir milyon işçi güvencesiz koşullarda taşeron işçi olarak çalışmaktadır. Örgütsüzlüğü, güvencesiz çalışmayı, kayıtdışını, kuralsızlığı tetikleyen, insan onuruna yaraşır düzgün iş tanımını yok sayan bu uygulama, çalışma hayatının dengelerini bozmakta, ekonomik ve sosyal olarak büyük bir tahribat yaratmaktadır. HAK-İŞ Konfederasyonu olarak konuya ilişkin görüşlerimiz toplantıda dile getirilmiş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına rapor olarak iletilmiştir.

HAK-İŞ Konfederasyonu olarak kölelik sistemiyle eş değer bir hale gelen ve kabul edilemez bulduğumuz alt işverenlik uygulamasını teşvik eden politikaların terk edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu çerçevede Çalışma şartlarında hukukun delindiği, düşük ücretli ve sendikasız bir yapı oluşturma niyeti ile istismar edilen alt işverenlik uygulamasına ilişkin mevcut durumun ıslah edilmesine yönelik çalışmalar ülkemizin de kabul ettiği 94 sayılı ILO Sözleşmesi ve yargı kararları doğrultusunda acilen başlatılmalıdır.

Bu kapsamda HAK-İŞ olarak hazırlıklarımızı tamamlamış bulunuyoruz. Çalışanların mağduriyetini giderecek, çalışma hayatımızın gelişimine katkı verecek şekilde bu konuya yönelik yasal düzenleme hazırlıklarına görüş ve önerilerimiz ile katkı vermeye devam edeceğiz.

4. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu, özel istihdam bürolarına mesleki faaliyet olarak geçici iş ilişkisi imkânı getirilmesine yönelik tartışmalara ihtiyatlı yaklaşmaktadır. HAK-İŞ olarak bu konuya bakışımız da çalışanların hak ve menfaatleri çerçevesindedir.

Bilindiği üzere 26 Haziran 2009 tarihinde TBMM’de geçici istihdam bürolarını da kapsayan bir yasal düzenleme yapılmış, söz konusu düzenlemenin geçici istihdam bürolarına ilişkin maddesi Sayın Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmiştir.

HAK-İŞ olarak, sosyal koruma sitemleri geliştirilmemişken, iş kanununun uygulanması tam olarak sağlanamamışken, esnek çalışma modellerinin sosyal güvenlik boyutu sağlam temellere oturtulmamışken, sendikal örgütlenmenin önündeki engeller dururken, toplu iş sözleşmelerinin kapsamı AB ülkelerine kıyasla sınırlıyken oldubittiye getirilerek yapılacak bir düzenlemenin iş piyasasında bir kaos yaşanmasına neden olacağına işsizlik ve beraberindeki sorunların, çalışma hayatında yaşanacak sorunlarla birlikte daha da derinleşmesine neden olacağına inanıyoruz.

Ülkemizde işkolu esasına göre olan sendikal üyelikler bu şekilde bir çalışmada mümkün olamayacak, çalışanların kıdem tazminatı, yıllık ücretli izinleri ve ücretleri konusunda mağduriyetler meydana gelecektir.

HAK-İŞ olarak ülkemiz iş piyasası şartları dikkate alındığında bu çalışma şeklinin suiistimal edileceğini düşünüyoruz. HAK-İŞ olarak bu konuda temel referansımız ILO’nun 181 sayılı Sözleşmesi ile Avrupa Birliğinin 19 Kasım 2008 tarih ve 2008/104/EC tarihli Yönergesi’dir.

HAK-İŞ olarak, çalışanların mağdur olmasını engelleyecek, sistemi güçlü şekilde denetlenecek bir düzenlemeyi tartışabilmemiz için ülkemizin öncelikle konu ile ilgili olarak ILO’nun 181 sayılı Sözleşmesi’ni kabul etmesi gerekmektedir.

5. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu Demokratikleşme Paketi’ni Türkiye’nin yolunun demokrasi yolu olduğunun teyidi olarak değerlendirmektedir.

Demokratikleşme Paketi, Türkiye’deki demokratikleşme sürecinin devam etmesi ve demokratikleşme yolundaki kararlılığın gösterilmesi açısından önemli bir adımdır.

Türkiye’nin gündeminde yer alan zor konulara pakette yer verilerek; demokratik önerilerin yapılması, demokrasi yönünde tabuların her geçen gün kırıldığının bir göstergesidir. Demokratikleşme paketi içerisinde yer alan ve özellikle yasal düzenleme gerektiren reformlar, TBMM sürecinde tartışılarak şekillenecektir.

En kısa zamanda yasal ve anayasal düzenlemeler yapılarak süreç başarıyla tamamlanmalıdır. Sivil toplum örgütlerinin de sürece katkısının alınması paketin içeriğinin geliştirilmesi ve toplumun bütün kesimlerince kabul görmesi açısından önem taşımaktadır.

HAK-İŞ olarak, Türkiye’nin demokrasi başta olmak üzere hayata dair her alanda yeni ve çağdaş standartlara kavuşması en büyük talebimizdir. Türkiye’nin birikimleriyle bu dönüşümü gerçekleştireceğine, reform çalışmalarını kesintisiz sürdüreceğine inanıyor, bu çalışmaların yeni ve sivil bir anayasa ile taçlanmasını bekliyoruz.

6. HAK-İŞ Konfederasyonu Başkanlar Kurulu, Konfederasyonumuza üye sendikalarımızın örgütlenme çalışmalarının hızlı ve etkin olarak sürdürmesinden büyük memnuniyet duyduğunun ve bu çalışmaların devam edeceğinin altını çizmiştir. Başkanlar Kurulu, HAK-İŞ’in tüm işkollarında örgütlülüğünü sağlama yönündeki kararlılığının devam etmesini ve bunun için gerekli adımların atılmasını ifade etmiştir.

7. HAK-İŞ Başkanları Kurulu olarak, Konfederasyonumuzun 38. Kuruluş Yıldönümü’nün 22-23 Ekim 2013 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilecek kültürel ve bilimsel etkinliklerle idrak etmekten memnuniyet duyuyoruz.

Etkinliklerimize, HAK-İŞ’e üye Sendikalarımızın Başkan ve Yöneticileri, Kadın, Gençlik ve Engelliler Komitesi üyelerimiz, ülkemizin 81 ilinden ve KKTC’den İl Temsilcilerimiz ve Şube Başkanlarımız ile meslek kuruluşlarının, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, kamu kurum ve kuruluşlarımızın yöneticileri, dış misyon temsilcileri, akademisyenler ve basın mensupları katılacaktır.

HAK-İŞ 38. Kuruluş Yıldönümü Etkinlikleri çerçevesinde 22 Ekim 2013 tarihinde Kuruluş Yıldönümü Akşam Yemeği ile “Kısa Film, Uzun İş” sloganıyla “Emeğe Saygı” temasıyla bu yıl ikincisini düzenlediğimiz HAK-İŞ Kısa Film Yarışması Ödül Töreni, 23 Ekim 2013 tarihinde ise “Emek ve Toplum Kongresi” gerçekleştirilecektir.

Emek ve Toplum Kongresi’nde Sendikalar, Çalışma Hayatı, Evrenselleşen Sosyal Sorunlar Ve Toplumsal Hareketler İle Çalışma Hayatı, Yeni Anayasa, Demokratik Gelişim, Emek ve Toplum konularında paneller ve panellerde ele alınan konular bağlamında “HAK-İŞ ve Uluslar Arası Emek Ve Toplum Dergisinin Toplumsal Sorunların Çözümüne Katkısı Ne Olabilir?” başlıklı bir akademik tartışma gerçekleştirilecektir.

Teşkilatından ve çalışanlardan aldığı güçle geleceğe güvenle bakan HAK-İŞ Konfederasyonu’nun 38. Yaşının başta teşkilatlarımıza, çalışma hayatımıza ve ülkemize hayırlar getirmesini temenni ediyoruz.